Bøger i Nederlandstalige klassiekers serien

De jonge Charmenides wordt verliefd op elke mooie vrouw die hij tegenkomt. Op een dag wordt hij door zijn vader naar Corinthe gestuurd om purper en parels te verkopen. Onderweg wordt hij betoverd door een heks: elke keer als hij verliefd wordt zal hij in een ezel veranderen. De situering van het sprookje is geinspireerd op een ode van Pindaros.-

De naar vrijheid strevende en fantasierijke zwerver Tamalone is ondanks zijn schijnbaar ongelukkige situatie tevreden met zijn leven. Zoals de titel doet vermoeden, wordt Talamone verliefd, op Mevena. Hij wordt zo verliefd dat hij alles oor haar doet, zelfs haar aan haar grote liefde helpen.-

Zeven jaar voordat Jean-Paul Sartre het existentialisme lanceerde met zijn roman "e;La nausee"e;, ging Menno ter Braak hem al voor, met de pre-existentialistische ideeenroman "e;Hampton Court"e;. Zijn held, Andreas Laan, bezoekt de Engelse koninklijke residentie Hampton Court en wordt plots overrompeld door een gevoel van zinloosheid en vervreemding van de realiteit. Hij verbreekt zijn verloving en verlaat de grote stad, wanhopig proberend om zijn leven nieuwe richting te geven. Nachtmerries achtervolgen hem... totdat hij de tien jaar oudere Van Haaften ontmoet. Een vaderfiguur, of is er meer aan de hand? "e;Hampton Court"e; is ook wel eens gelezen als een verhulde coming-out van de auteur. Het boek heeft nog niet al zijn geheimen prijsgegeven.De titel Hampton Court (1931) is ontleend aan de plaats waar Andreas Laan, de protagonist in Ter Braaks debuutroman Het carnaval der burgers (1930), overrompeld wordt door een gevoel van leegte en vervreemding, in de tuin van de koninklijke residentie Hampton Court Palace. -

De bruidstijd van Annie de Boogh (1901) is het verhaal van een meisje dat tijdens haar verloving ontdekt dat ze verliefd is op de broer van haar aanstaande. Het is een realistische roman, geschreven in wijdlopig, bloemrijk taalgebruik. Het boek werd een groot succes.-

Indrukken van den dag is een tweedelig werk van Multatuli, waarin met name essayistische brieven zijn opgenomen. Voor een deel gaat hierin het verhaal van Max Havelaar verder, Multatuli's beroemde boek over het wanbeleid van de Nederlandse kolonisten in het huidige Indonesie. Het boek is maar een keer als zelfstandig werk uitgegeven.-

In het midden van de negentiende eeuw werd er geopperd dat de lokale Indische bevolking die in dwangarbeid werkte voor het Cultuurstelsel, het koloniale belastingsysteem, in plaats daarvan vrijwillig aan het werk zou moeten gaan voor particuliere ondernemingen. Multatuli, wiens roman Max Havelaar een belangrijke rol speelde in de afschaffing van het Cultuurstelsel, schreef twee satirische essays over deze vrije arbeid, waarin hij de maatregel bekritiseert. Over Vrijen-Arbeid in Nederlandsch Indie en de tegenwoordige koloniale agitatie is het eerste van deze twee essays.-

In het najaar van 1885 vertrekt Marcellus Emants naar Spanje om er uiteindelijk meer dan een halfjaar rond te reizen. In Uit Spanje zijn de vermakelijke notities die hij tijdens deze reis maken gebundeld. Emants' observaties zijn ongeromantiseerd, onbevangen en vaak grappig. Hij neemt de lezer mee naar hanen- en stierengevechten, leert het zigeunerleven in Granada kennen en bezoekt Spaanse boeren en edelen - allemaal door de ogen van de negentiende-eeuwse geleerde Haagse burgerman die Emants was.-

Godenschemering is een lang episch gedicht waarvoor Marcellus Emants zich gebaseerd heeft op de Noorse mythologie. Het werk is filosofisch en spiritueel van aard, en Emants' visie op het leven in het algemeen en op kunst in het bijzonder komen er helder in tot uitdrukking: de hoofdpersoon Loki, die staat voor de ratio, ondervind aan den lijve dat niet het rationele, maar drift, wellust en instinct de drijveren zijn van het menselijk bestaan. Godenschemering was tijdens Emants' leven zijn populairste en meest herdrukte werk, en hij omschreef het zelf ook als 'zijn liefste boek'.-

De drie gebundelde novellen in deze uitgave behoren tot de eerste uitingen van het naturalisme in de Nederlandstalige literatuur. Elk van de verhalen handelt over een liefde: in 'Een avontuur' die tussen een rijke jongeman en de dochter van een hoteleigenaar; in 'Najaarsstormen' die tussen een kunstschilder en een ongelukkig getrouwde rouw; en in 'Fanny' schetst Emants een portret van een jonge vrouw met een onmogelijke verliefdheid voor de vriend van haar man. In de inleiding bij deze verhalen noemt Emants zichzelf nadrukkelijk een naturalist, maar toch blijft hij stilistisch gezien veel soberder dan de stroming van de Tachtigers die zichzelf expliciet tot het naturalisme rekenen. Hierdoor zijn de verhalen en novellen van Marcellus Emants ook nu nog goed leesbaar. -

Deze naturalistische roman vertelt het verhaal van twee geliefden, Frank en Eve. Voordat Frank Eve ontmoet in Noorwegen, biedt hij onderdak aan zijn jeugdvriend Bertie, die in een zwerversbestaan is vervallen. Bertie is bang dat Frank door Eve op den duur geen aandacht voor hem meer zal hebben, dus verstopt hij de brieven die Eve schrijft aan Frank. Door toedoen van de jaloerse Bertie raken de twee geliefden steeds meer van elkaar gescheiden. -

Het zwevende schaakbord (1922) is een tragikomische ridderroman die gesitueerd is in de tijd van koning Artur en de ridders van de Ronde Tafel; Couperus zelf karakteriseerde het boek als 'een soort humoristisch vervolg' op de Middelnederlandse roman Walewein. Het verhaal is als volgt: omdat Artur en zin ridders zich vervelen, laat de tovenaar Merlijn het zwevende schaakbord verdwijnen. Zo kan Gawein/Walewein weer op queeste en begint een reeks avonturen, waarin ridderlijke trouw, vereerde vrouwen en tovenarij een prominente rol spelen. -

Eline Vere (1889) is Couperus' debuutroman, waardoor hij op slag beroemd werd. De geschiedenis van de titelheld speelt zich af in de kringen van de gegoede Haagse burgerij aan het einde van de negentiende eeuw. Eline is een overgevoelige en begaafde jonge vrouw van stand die niet in staat is zich aan te passen aan het normale leven. Door haar angst voor de werkelijkheid verliest zij zich in dromerijen, waarna de angst alleen maar verhevigd terugkomt. Het noodlot slaat langzaam maar onvermijdelijk toe. Couperus ontleende veel van de stof in deze roman aan Flauberts Madame Bovary. -

Joost van den Vondel wordt beschouwd als de grootste dichter en toneelschrijver uit de Nederlandse renaissance. Zijn talent en zijn taal worden zelfs wel eens vergeleken met Shakespeare. In De complete werken van 'de prins der dichters' wordt dat vernuft in al zijn rijkdom getoond. Vondels grote kennis van literatuur en wetenschappen, theologie en antieke cultuur zijn aanwezig in zowel zijn gedichten als zijn theaterteksten. In beide toont hij op hem kenmerkende wijze hoe schoonheid en politieke betrokkenheid te verenigen zijn. In deze uitgave onder andere Noah, Gysbreght van Aemstel, Adam in ballingschap en Lucifer, dat alom als zijn meesterwerk wordt beschouwd. -

1772. De Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden heeft besloten om een leger van huurlingen naar Suriname te sturen om de slavenopstand te onderdrukken. Een van de huurlingen is de Schots-Nederlandse John Gabriel Stedman, dan 28 jaar. Al tijdens de overtocht begint hij met het bijhouden van een dagboek. In de dagboeken doet Stedman gedetailleerd verslag van het leven op de kolonie, waarin hij zowel de prachtige natuur als de gruwelijke omstandigheden waarin de slaven leven beschrijft. Door dat alles heen zit een liefdesverhaal verweven: in Paramaribo wordt Stedman namelijk verliefd op de vijftienjarige Joanna, die als slavin leeft. Hij verwekt een zoon bij haar en probeert geld bij elkaar te sparen om hen allebei vrij te kopen.Stedman komt in contact met een Engelse uitgever en in 1796 verschijnt een boek dat gebaseerd is op zijn dagboeken. Hoewel de uitgever al te heftige passages heeft aangepast, sloeg het boek in als een bom. Voor het eerst wordt duidelijk hoe gruwelijk de behandeling van tot slaaf gemaakte mensen is. Het boek verschijnt in verschillende talen en draagt ertoe bij dat men in Europa anders over slavernij gaat denken. Deze uitgave is verdeeld over vier delen en dit is deel 4.-

1772. De Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden heeft besloten om een leger van huurlingen naar Suriname te sturen om de slavenopstand te onderdrukken. Een van de huurlingen is de Schots-Nederlandse John Gabriel Stedman, dan 28 jaar. Al tijdens de overtocht begint hij met het bijhouden van een dagboek.In de dagboeken doet Stedman gedetailleerd verslag van het leven op de kolonie, waarin hij zowel de prachtige natuur als de gruwelijke omstandigheden waarin de slaven leven beschrijft. Door dat alles heen zit een liefdesverhaal verweven: in Paramaribo wordt Stedman namelijk verliefd op de vijftienjarige Joanna, die als slavin leeft. Hij verwekt een zoon bij haar en probeert geld bij elkaar te sparen om hen allebei vrij te kopen.Stedman komt in contact met een Engelse uitgever en in 1796 verschijnt een boek dat gebaseerd is op zijn dagboeken. Hoewel de uitgever al te heftige passages heeft aangepast, sloeg het boek in als een bom. Voor het eerst wordt duidelijk hoe gruwelijk de behandeling van tot slaaf gemaakte mensen is. Het boek verschijnt in verschillende talen en draagt ertoe bij dat men in Europa anders over slavernij gaat denken. Deze uitgave is verdeeld over vier delen en dit is deel 3-

1772. De Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden heeft besloten om een leger van huurlingen naar Suriname te sturen om de slavenopstand te onderdrukken. Een van de huurlingen is de Schots-Nederlandse John Gabriel Stedman, dan 28 jaar. Al tijdens de overtocht begint hij met het bijhouden van een dagboek.In de dagboeken doet Stedman gedetailleerd verslag van het leven op de kolonie, waarin hij zowel de prachtige natuur als de gruwelijke omstandigheden waarin de slaven leven beschrijft. Door dat alles heen zit een liefdesverhaal verweven: in Paramaribo wordt Stedman namelijk verliefd op de vijftienjarige Joanna, die als slavin leeft. Hij verwekt een zoon bij haar en probeert geld bij elkaar te sparen om hen allebei vrij te kopen.Stedman komt in contact met een Engelse uitgever en in 1796 verschijnt een boek dat gebaseerd is op zijn dagboeken. Hoewel de uitgever al te heftige passages heeft aangepast, sloeg het boek in als een bom. Voor het eerst wordt duidelijk hoe gruwelijk de behandeling van tot slaaf gemaakte mensen is. Het boek verschijnt in verschillende talen en draagt ertoe bij dat men in Europa anders over slavernij gaat denken. Deze uitgave is verdeeld over vier delen en dit is deel 2.-

1772. De Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden heeft besloten om een leger van huurlingen naar Suriname te sturen om de slavenopstand te onderdrukken. Een van de huurlingen is de Schots-Nederlandse John Gabriel Stedman, dan 28 jaar. Al tijdens de overtocht begint hij met het bijhouden van een dagboek.In de dagboeken doet Stedman gedetailleerd verslag van het leven op de kolonie, waarin hij zowel de prachtige natuur als de gruwelijke omstandigheden waarin de slaven leven beschrijft. Door dat alles heen zit een liefdesverhaal verweven: in Paramaribo wordt Stedman namelijk verliefd op de vijftienjarige Joanna, die als slavin leeft. Hij verwekt een zoon bij haar en probeert geld bij elkaar te sparen om hen allebei vrij te kopen.Stedman komt in contact met een Engelse uitgever en in 1796 verschijnt een boek dat gebaseerd is op zijn dagboeken. Hoewel de uitgever al te heftige passages heeft aangepast, sloeg het boek in als een bom. Voor het eerst wordt duidelijk hoe gruwelijk de behandeling van tot slaaf gemaakte mensen is. Het boek verschijnt in verschillende talen en draagt ertoe bij dat men in Europa anders over slavernij gaat denken. Deze uitgave is verdeeld over vier delen en dit is deel 1-

Door zijn magnumopus Hersttij der Middeleeuwen (1919) werd Huizinga wereldberoemd. In het boek betoogt Huizinga dat de overdreven formaliteit en romantiek van het laatmiddeleeuwse hofleven een verdedigingsmechanisme was tegen de toenemende verruwing van de maatschappij. Voor deze cultuur- en mentaliteitsgeschiedenis koos Huizinga bewust voor kronieken en literatuur als bronmateriaal en niet voor archiefstukken. Zijn kunsthistorische benadering heeft hem enerzijds veel lof en anderzijds veel kritiek opgeleverd. -

In de autobiografische novelle Slordig beheer (1941) vecht Jan Campert een vete om een vrouw uit met de schrijver Jacques Gans. Ook kijkt Campert in dit verhaal terug op een gevarieerd liefdesleven. -

Een jonge Amsterdamse schilder genaaamd Johan is vanwege een studiereis in Tanger verzeild geraakt. Terwijl hij zich staande probeert te houden in de kakofonie van de Afrikaanse stad komt hij in aanraking met allerlei merkwaardige figuren en gebruiken - zoals een optocht van `gekken' die door de straat trekt, en die worden vereerd als heiligen. Dit sterk autobiografische verhaal schreef Jacobus van Looy, die naast schrijver ook schilder was, toen hij terugkeerde van een studiereis in Marokko. Het verhaal toont op levendige wijze de ervaringen van iemand op doortocht die zich tot een vreemde omgeving probeert te verhouden.-

Het decor van Diamantstad (1904) is een Amsterdamse getto die bewoond wordt door een Joods-orthodoxe gemeenschap van sjacheraars en voddenkoopmannen. Hier ziet de hoofdpersoon Eleazar tot zijn grote vreugde hoe de arbeiders zich verheffen door te staken. Van een vrome jood ontwikkelt Eleazar zich in de loop van het verhaal tot een ongelovige socialist met een bijzondere interesse voor Spinoza. -

Het imperialisme, de wereldoorlog en de sociaal-democratie (1915) is een bundel essays die gaan over de consequenties die de Eerste Wereldoorlog zou hebben voor de internationale arbeidersbewegingen. In de eerste twee stukken stelt Gorter dat de oorlog het resultaat is van het imperialisme. In het derde stuk roept Gorter alle Europese arbeiders op om in opstand te komen tegen de imperialistische bourgeoisie. Ook zouden alle arbeiders het kolonialisme moeten verwerpen. In het slotstuk analyseert Gorter de imperialistische aspiraties van Duitsland.-

'Een nieuwe lente en een nieuw geluid' is een van de bekendste regels uit de Nederlandse poezie. Het is afkomstig uit Herman Gorters epische gedicht Mei, dat maar liefst 4381 regels telt. In het gedicht wordt Mei opgevoerd als een personage, zij is de dochter van de Zon en de Maan, en Gorter bezingt op zintuiglijke, beeldende wijze de lente en de zomer. Maar bovenal is Mei een ode aan zijn liefde voor Wies Cnoop Koopmans. -

In De leeuw van Vlaanderen (1838) is de Guldensporenslag van 1302 de achtergrond waartegen de liefdesavonturen van Machteld, de dochter van de Vlaamse Robrecht III van Bethune, en ridder Adolf van Nieuwlandt worden geschetst. Als gevolg van het raadplegen van een aantal misleidende bronnen verschijnt Robrecht in de roman van Conscience als de redder van het Vlaamse leger op het slagveld, terwijl hij in werkelijkheid in Franse gevangenschap verbleef. Vanwege het pro-Vlaamse sentiment van de roman heeft het boek sterk bijgedragen tot de Vlaamse bewustwording in de negentiende eeuw.-

De arme boerenzoon Jan Braems vervult in ruil voor een hoop geld de legerdienst van een rijkeluiszoon. Door de erbarmelijke omstandigheden in het leger wordt Jan blind, maar zijn vriendin Trien laat hem niet vallen.-

In het sprookjesboek De kleine Johannes (1887) wordt de fantasierijke Johannes op een dag wakkergemaakt door een libel die verandert in een elfje, genaamd Windekind. Deze verkleint Johannes en begeleidt hem naar een fantasiewereld. Hier ontmoet hij Robinetta, op wie hij verliefd wordt, en figuren als Wistik, Pluizer en Cijfer, die, wordt vaak gezegd, de verschillende stadia van Van Eedens jeugd symboliseren. In dit verhaal van volwassenwording worstelt de kleine Johannes voortdurend met de raadsels van het leven.-

In 1871 publiceerde Multatuli het satirische werk 'Duizend en eenige hoofdstukken over specialiteiten.' Hierin schrijft Multatuli aan de hand van tal van onderwerpen over het in zijn ogen onwenselijke fenomeen van specialisme. Het boek geldt als een van de grappigste werken die Multatuli schreef, maar tussen de regels door is wel degelijk te lezen dat hij wel degelijk een serieus punt wil maken.-

Minnebrieven is een uiteenlopende verzameling teksten van Multatuli, van brieven tot satire tot gedichten, en nog veel meer. Het boek is bedoeld als vervolg op Max Havelaar, en bevat allerlei aanvullende informatie, alsmede een voortzetting van de politieke boodschap over koloniaal wanbeleid. Twee personages uit Minnebrieven, Fancy en Tine, komen vaker voor in het oeuvre van Multatuli. In Minnebrieven schrijven ze onder andere diverse brieven aan elkaar.-

Na Max Havelaar is Woutertje Pieterse het bekendste boek van Multatuli, ook al heeft hij het nooit als afzonderlijk boek uitgegeven. De complete roman was onderdeel van de reeks Ideeen, waarin Multatuli een uiteenlopende verzameling teksten uitbracht. Na zijn dood heeft zijn weduwe de roman alsnog uit laten geven.De hoofdrolspeler, Woutertje, is een dromerige Amsterdamse jongen die steeds in conflict raakt met de volwassenen om hem heen, omdat ze zo bekrompen zijn. Het is het eerste Nederlandse boek waarin een kind de hoofdrol speelt dat ook daadwerkelijk een complex personage is.De jaarlijkse prijs voor het beste Nederlandse kinderboek is naar Woutertje Pieterse vernoemd, net als diverse scholen. In Amsterdam staat een standbeeld van Woutertje en zijn vriendin Femke.-

In Holland en de oorlog, uitgegeven in 1916, verzamelde dichter, vertaler en essayist Albert Verwey een reeks korte essayistische bespiegelingen over de wereld van toen, die verwikkeld was in de eerste wereldoorlog. Enerzijds probeerde hij vat te krijgen op de verwarrende tijdsgeest, anderzijds wilde hij voorspellingen doen voor de toekomst van Europa. Het is een van de weinige boeken uit die tijd die ingaat op de positie van Nederland als neutraal land tijdens de eerste wereldoorlog, en wat dat betekent voor de landen eromheen. Vanwege deze neutrale positie heeft de eerste wereldoorlog in Nederland nooit zo'n prominente plek gekregen als in de omringende landen.-