Bøger af Ш

Ҳар бир халқнинг, жумладан, ўзбек халқининг тарихий ўтмиши, бой дунёқараши, ўзига хос маиший турмуш тарзи, миллий руҳияти, оғзаки ва ёзма адабиёт анъаналари билан боғлиқ бўлган туш мотивлари фольклор ва адабиёт муносабатини чуқур англашга олиб келади.Дунё халқлари оғзаки ижодида, айниқса, унинг эпик жанрларида, шунингдек, мумтоз ва замонавий адабиётдаги аксарият шеърий, насрий ҳамда драматик асарларда туш мотивини қўллаб, қаҳрамонларнинг руҳий ҳолатини очиб бериш, кайфиятини, ички кечинмаларини ёритиш, психологик таҳлил қилиш ёки сюжет воқеаларини ўзаро боғлаб, шаклан ва мазмунан яхлит бир бадиий шаклни яратиш орқали муаллиф - қаҳрамон - китобхон алоқасини мустаҳкамлаш ўзига хос анъана тусини олиб, ижодкорлар орасида поэтик тажриба даражасига кўтарилганлиги тадқиқотчи олимлар олдига тушнинг бадиий-эстетик вазифаларини, ифода воситаси ва усули бўлиб келиш асосларини махсус ўрганиш эҳтиёжини юзага келтирди.Ушбу монография адабиётшунос ва фольклоршунослар, таянч докторантлар, филолог-талабалар учун мўлжалланган.

Ушбу монографияда фавқулотда вазиятларга жалб этилган мутахассисларнинг стрессга қарши жавоб реакциялари ва унинг амалий аҳамияти ҳақида фикрлар илмий ва амалий баён этилган. Мазкур монографияда муаллифларнинг кўп йиллар олиб борган илмий ва амалий тажрибаларига суянган ҳолда ҳудудларда содир бўлган техноген вазиятларда аҳоли билан олиб борилган амалий ишлар ҳақидаги фикрларни атрофлича илмий асослаб берилган. Шунингдек, мутахассисларнинг экстремал вазиятларда психожароҳатлаш таъсирига жавоб берувчи эмоционал ҳолати мажмуи ҳақида фикрлар атрофлича баён этилган бўлиб, муаллифнинг кўп йиллар олиб борган илмий ва амалий тажрибаларга таянган ҳолда паст жадалликдаги жанговар стресс (ПЖЖС) масаласига атрофлича тўхталиб ўтилиб, монографияда назария ва амалиёт билан уйғунлашган ҳолда психологик тахлил этилган.

Ушбу тўплам менинг Ўзбекистон тарихи бўйича охирги йилларда турли ерларда ўзбек тилида нашр этилган айрим мақолаларимни ўз ичига олган. Тўплам даврий тартибда жойлаштирилган 14 та мақоладан иборат "Аҳмад Югнакийнинг таржимаи ҳолига доир" (I), "IX - X асрларда ўзбек давлатчилиги тарихидан" (II), "Ўзбек суфийларининг ал-Қуддусдаги хонақоҳи" (III), "Балхдаги Навбаҳор ибодатхонаси ҳақида тарихий маълумотлар" (IV), "Истанбулдаги Ўзбек таккалари" (V), "Ўзбек дўпписи тарихидан" (VI), "Қадимги турклар ва янги форс тили" (VII), "Қадимги турк тилидаги тижорат ва савдога оид атамалар" (VIII), "Ўрта Осиё туркларининг "Ислом юксалиш даври" га қўшган ҳиссаси" (IХ), "Ўрта аср манбаъларида Пороб вилояти ҳақидаги маълумотлар" (Х), "Ўзбекистоннинг тарихий хариталари" (ХI), "Ўзбек" ва "Ўзбекистон" атамалари ёзма манбаъларда" (ХII), "Арабларнинг Фағонага юриши ҳақида ривоятлар. 1-қисм. Рабиъ ибн Зиёд ал-Ҳорисий" (ХIII), "Амир Мансур ибн Нуҳнинг кумуш тангаси" (ХIV). Иловада айрим мақолаларга оид суратлар келтирилган. Тўпламдаги мақолалар тадқиқотчи олимлар, шунингдек, ўзбеклар ва Ўзбекистон тарихи билан қизиқувчи барча китобхонларга мўлжалланган.

Ушбу дарсликни "Аэродромларни лойиҳалаш ташкилотлари, аэродромларни қуриш ташкилотлари ва аэродромларни сақлаш ва эксплуатация қилиш ташкилотлари ва Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта маҳсус таьлим йўналишининг Ишлаб чиқарувчи техник соҳаси, Архитектура ва қурилиш. Транспорт иншоотларинингэксплуатацияси. Автомобиль йўллари ва аэродромлар. Бино ва иншоотлар қурилиши. Транспорт иншоотларидан фойдаланиш. Автомобиль йўллари ва аэродромлар. Автомобиль йўллари, кўприклар, тоннеллар, йўл ўтказгичлар ва аэродромларни лойиҳалаш ва қуриш. Шаҳар йўллари ва кўчалари, Автомобиль йўлларини ободонлаштириш ва архитектура - ландшафт лойиҳа" фани бўйича тузилган ўқув дастурга мувофиқ тузилган.

Ушбу монографияда ёлғизлик ҳисси муаммосининг психологик тадқиқотлар предмети сифатида кўрилиши, ўсмирлик даврида ёлғизлик ҳиссининг эмпирик ўрганилиши, ўсмирларда ёлғизлик ҳисси профилактикаси ва коррекциясининг амалий имкониятлари кўриб чиқилган. Монография ўқитувчилик фаолияти билан шуғулланувчилар, педагоглар, психологлар ва олий таълим муассасалари талабаларига мўлжалланган.

Мустақил ўқув фаолиятнинг педагогик имкониятлари, анъанавий таълим бериш воситаларининг имкониятларидан бир қанча кўрсаткичлари буйича анча устун туради. Мустақил ўқув фаолият кўргазмалиликни таъминловчи турли техникавий воситаларни машқ қилиш тузилмалари хамда талабалар билимини текшириш воситаларининг имкониятларини сифат жиҳатдан юқори даражада ўзида мужассамлаштиради. Бўлажак физика ўқитувчиларини тайёрлашда мухим бўлган, талабаларнинг мустақил ўқув фаолиятларини ва касбий малакаларини ривожлантиришга қаратилган,

Ушбу монография "Ўрта Осиё ҳаммомчилик анъаналарини сақлаб қолган ҳолда соғломлаштирувчи ҳаммом биносини лойиҳалаш" мавзусида ёзилган бўлиб, замонавий, ҳалқаро стандартларга ва қулайликларга эга бўлган, энерготежамкор бино сифатида лойихалаш ишларини қамраб олади.Талабаларнинг курс лойиҳа ва битирув малакавий ишларини бажариш учун мўлжалланган бўлиб, Архитектура-қурилиш, қурилиш конструкциялари, қурилиш технологиялари ва меҳнат муҳофазаси ва қурилишни ташкил этиш қисмларини қамраб олади.

Монографияда АҚШ, Европа ва Осиёнинг ривожланган давлатларида молиявий ва бошқарув ҳисобининг умумий тамойиллари, ҳисоб моделлари (тизимлари)нинг таснифи ва ўзига хос хусусиятлари, хорижда уни ҳуқуқий жиҳатдан тартибга солиш масалалари тадқиқ этилган.Мазкур илмий ишланмада иқтисодиётни янада ривожлантириш шароитида Ўзбекистонда бухгалтерия ҳисобининг назарий-ташкилий ва услубий масалаларини такомиллаштиришда ривожланган давлатларнинг илғор тажрибаларини ўрганиш ва уларнинг ижобий жиҳатларини амалиётимизга татбиқ этиш юзасидан илмий-амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.

Ушбу йилда буюк мутафаккир, давлат арбоби ва саркарда Соҳибқирон Амир Темур Кўрагон бин Муҳаммад Тарағай Баҳодир таваллудининг 685 йиллиги улуғ байрам сифатида нишонланди. Бу ўзбек халқининг ўз миллий қадриятлари ва маънавиятини тиклаш йўлидаги дадил қадами ҳамдир. Шу муносабат билан инсоният тарихида ва Шарқ цивилизациясида улкан из қолдирган Амир Темурнинг маънавий меросини ўрганиш шарқона ҳуқуқий давлат, фуқаролик жамияти қуриш йўлида саъй-ҳаракат қилаётган мамлакат учун ниҳоятда долзарбдир.Соҳибқирон Амир Темур ва бошқа темурий шаҳзодалар ўз шахсий ҳаётларида ислом тасаввуфини эътиқод сифатида қабул қилиб, унинг назарий асосларини чуқур эгаллаган ва сиёсий фаолиятларида унга бевосита амал қилганлар. Тасаввуф шайхлари ва машҳур уламоларини ўз давлат арконлари қаторига қўшиб, уларнинг фикрларидан муҳим сиёсий масалаларни ҳал қилишда фойдаланганлар. Темурнинг ҳукмронлик йилларида Баҳовуддин Нақшбанд, Шайхзода Абу Саид Шайх Қосими Анвор, Шайхзода Низомиддин, Шайх Садриддин, Исҳоқи Ардабели сингарилар яшаган ва жаҳонгирнинг ҳурматини қозонганлар Ушбу йилда буюк мутафаккир, давлат арбоби ва саркарда Соҳибқирон Амир Темур Кўрагон бин Муҳаммад Тарағай Баҳодир таваллудининг 685 йиллиги улуғ байрам сифатида нишонланди. Бу ўзбек халқининг ўз миллий қадриятлари ва маънавиятини тиклаш йўлидаги дадил қадами ҳамдир. Шу муносабат билан инсоният тарихида ва Шарқ цивилизациясида улкан из қолдирган Амир Темурнинг маънавий меросини ўрганиш шарқона ҳуқуқий давлат, фуқаролик жамияти қуриш йўлида саъй-ҳаракат қилаётган мамлакат учун ниҳоятда долзарбдир.Соҳибқирон Амир Темур ва бошқа темурий шаҳзодалар ўз шахсий ҳаётларида ислом тасаввуфини эътиқод сифатида қабул қилиб, унинг назарий асосларини чуқур эгаллаган ва сиёсий фаолиятларида унга бевосита амал қилганлар. Тасаввуф шайхлари ва машҳур уламоларини ўз давлат арконлари қаторига қўшиб, уларнинг фикрларидан муҳим сиёсий масалаларни ҳал қилишда фойдаланганлар. Темурнинг ҳукмронлик йилларида Баҳовуддин Нақшбанд, Шайхзода Абу Саид Шайх Қосими Анвор, Шайхзода Низомиддин, Шайх Садриддин, Исҳоқи Ардабели сингарилар яшаган ва жаҳонгирнинг ҳурматини қозонганлар

, e,,, - -., .;,,, . . . -,, .,, - . .,, -:, - .,,, .

Дунё халқлари оғзаки ижодида, айниқса, унинг эпик жанрларида, шунингдек, мумтоз ва замонавий адабиётдаги аксарият шеърий, насрий ҳамда драматик асарларда туш мотивини қўллаб, қаҳрамонларнинг руҳий ҳолатини очиб бериш, кайфиятини, ички кечинмаларини ёритиш, психологик таҳлил қилиш ёки сюжет воқеаларини ўзаро боғлаб, шаклан ва мазмунан яхлит бир бадиий шаклни яратиш орқали муаллиф - қаҳрамон - китобхон алоқасини мустаҳкамлаш ўзига хос анъана тусини олиб, ижодкорлар орасида поэтик тажриба даражасига кўтарилганлиги тадқиқотчи олимлар олдига тушнинг бадиий-эстетик вазифаларини, ифода воситаси ва усули бўлиб келиш асосларини махсус ўрганиш эҳтиёжини юзага келтирди.Ҳар бир халқнинг, жумладан, ўзбек халқининг тарихий ўтмиши, бой дунёқараши, ўзига хос маиший турмуш тарзи, миллий руҳияти, оғзаки ва ёзма адабиёт анъаналари билан боғлиқ бўлган туш мотивлари фольклор ва адабиёт муносабатини чуқур англашга олиб келади.Ушбу монография адабиётшунос ва фольклоршунослар, таянч докторантлар, филолог-талабалар учун мўлжалланган.

Третья книга Гомо сапиенс логичное продолжение истории нашего вида в современном мире. Мир поделён на страны, религии, идеологии и несмотря на декларируемые принципы всеобщего равенства и обязательства защищать мир и процветание, по-прежнему существует опасность военного решения противостояний. Современное оружие и технологии позволят с ужасающей жестокостью уничтожить народы и даже целые страны. Природа Гомо сапиенсе, как и в прошлом, требует подчинения и почитания того, кто является более доминантным и господствующим. Наше общество делится на доминантов, приспособленцев и изгоев. Около пяти тысяч лет назад, на Ближнем Востоке, вдоль рек Тигр и Евфрат, стали возникать города-государства, возводимые прибывшими на кораблях людьми, называвших себя черноголовыми. В истории Гомо сапиенс они остались как шумеры. Прибывшие возможно из Индии, долины реки Инд - колыбели цивилизованных сообществ, привезли многочисленные знания, что позволило сложившемуся населению значительно продвинуться в различных областях. Индия дала миру множество знаний, а также новые народности. Помимо шумеров из Индии вышли цыгане и персы. Бесноватый Гитлер считал древних арийцев (предки иранцев) предками немецкой нации.

Қишлоқ хўжалигида ишлабчиқариш харажатларини ўз вақтида тўлиқ ва тўғри ҳисобга олиш, ишлаб чиқариш йўналишлари бўйича олинган маҳсулотларни ўз вақтида тўғри ва тўлиқ қабул қилишни таъминлашга қаратилган. Шу асосда олинган маҳсулотлар таннархини тўғри ҳисобланиши таъминланади.Монографияда мамлакатимизда фаолият юритаётган қишлоқ хўжалик корхоналарида ишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга олишнинг ўзига хос хусусиятлари, асосий ва қўшимча маҳсулотлар ва уларни ҳисобга олиш, баҳолаш, ишлаб чиқарилган маҳсулотлар таннархини ҳисоблаш уcуллaри, айрим қишлоқ хўжалик маҳсулотлар таннархини ҳисоблашнинг нaзaрий acocлaрини ёритиб бeриш, маҳсулот ишлаб чиқариш таннархигa тaъcир этувчи oмиллaр. маҳсулот ишлаб чиқариш таннархини пасайтириш бўйичa илмий жиҳaтдaн acocлaнгaн тавсиялар ва таклифлар ёритилган.Монография профессор-ўқитувчилар ва қишлоқ хўжалик корхоналарида ишлаб чиқариш харажатлари ҳисоби ва маҳсулот таннархи таҳлили бўйича ўқиётган талабалар, соҳа ҳисобчилари ва раҳбар ходимлари, илмий изланишлар олиб бораётган тадқиқотчи ва магистрларга мўлжалланган.

Ушбу литоб ҳозирда долзарб масалалардан булган гендер масалалар ҳақида мисоллар билан тушунтирилган.Ушбу литобда гендер тенглик, юртимизда қабул қилинган қонун ҳам келтирилган.Шунингдек,креативлик тушунчаси ёрқин мисоллар билан тушунтирилган.Яна шуни қушимча қилиш мумкунки,ушбу китобда гендер узи нима ва унинг долзарблиги ҳам фикрлар келтирилган.Бундан ташқари,педагогик жараёнлардагендер тенглик афзалликлари ҳақида ҳам қимматли маълумотлар ушбу китобда мавжуд.

Ушбу китоб ҳозирда долзарб масалалардан бу́лган гендер масалалар ҳақида мисоллар билан тушунтирилган. Ушбу китобда гендер тенглик, юритимизда қабул қилинган қонун ҳам келтирилган. Шунингдек креативлик тушунчаси ёрқин мисоллар билан тушунтирилган. Яна шуни қўшимча қилиш мумкинки, ушбу китобда гендер ўзи нима ва унинг долзарблиги ҳақида ҳам фикрлар келтирилган. Бундан ташқари, педагогик жараёнда гендер тенглик афзалликлари ҳақида ҳам қимматли фикрлар ушбу китобда мавжуд.

Мазкур тадқиқотда ўзбек адабиётшунослигида ўзбек ёзувчиси Абдулла Қодирий ва араб адиби Жўржи Зайдон ижоди қиёсий-типологик аспектда тадқиқ этилган. Ж.Зайдоннинг "Фарғона келини" ва А.Қодирийнинг "Ўткан кунлар" ва "Меҳробдан чаён" романи адабий таъсир ва новаторлик жиҳатидан қиёсланган, икки ёзувчи ижодини қиёслаб ўрганиш жараёнида янги илмий хулосаларга келинган. Шу билан бирга қодирийшуносликка ҳисса қўшган олимлар фаолияти ҳақида фикр юритилган. Монография адабиётшунослар, тадқиқотчилар, магистр ва талабаларга мўлжалланган.