Hạnh phuc va con đường tu học

Tôi nh¿ câu chuy¿n v¿ d¿c Ph¿t trong th¿i gian ngài còn dang trên düng tìm d¿o. Trüc khi giác ng¿ düi c¿i b¿-d¿, Ph¿t dã có th¿i gian theo con düng kh¿ h¿nh. Ngài nh¿n an, nh¿n üng, không ng¿, thân th¿ ch¿ còn da b¿c xuong mà thôi. Cho d¿n m¿t hôm, quá düi s¿c, Ph¿t t¿ nghi, "N¿u nh¿ng b¿c tu si khác có th¿c t¿p kh¿ h¿nh thì cung ch¿ d¿n m¿c này mà thôi! Nhung t¿i sao ta v¿n không c¿m th¿y chút gì là giác ng¿ hay gi¿i thoát? Ph¿i có m¿t con düng nào khác n¿a ch¿!" Lúc dó, Ph¿t ch¿t nh¿ l¿i ngày xua khi còn là m¿t thái t¿, có m¿t l¿n düc theo Vua cha ra ngoài thành, d¿n m¿t mi¿n d¿ng quê. Trong khi Vua cha dang quan sát ngüi khác làm vi¿c, thái t¿ tìm d¿n düi g¿c m¿t cây h¿ng táo ng¿i l¿ng yên. B¿ng nhiên, khi dó tâm ngài tr¿ nên r¿t tinh l¿ng. Thái t¿ nh¿p düc vào so d¿nh, và c¿m th¿y trong mình có m¿t ni¿m h¿ l¿c r¿t sâu s¿c. Ni¿m vui ¿y không h¿ xüt phát t¿ b¿t c¿ nguyên nhân nào bên ngoài. Nó có m¿t ngay bên trong, v¿i m¿t tâm h¿n tinh l¿ng. Nhung trên con düng tìm ki¿m, tu t¿p kh¿ h¿nh, Ph¿t dã vô tình dánh m¿t di cái h¿nh phúc ban d¿u dó. M¿t h¿nh phúc r¿t don so, nhung sâu s¿c và r¿t th¿c. Nó không dòi h¿i ta ph¿i n¿m b¿t höc ch¿i b¿ b¿t c¿ m¿t di¿u gì khác trên cüc d¿i này! Ni¿m vui don so dó không h¿ xüt phát t¿ b¿t c¿ m¿t s¿ th¿a mãn ái d¿c hay m¿t nhu c¿u nào! Ta không c¿n ph¿i có düc m¿t cái gì, thành d¿t m¿t di¿u gì, höc ch¿i b¿ m¿t di¿u gì d¿ có düc an l¿c. Ý th¿c düc r¿ng h¿nh phúc chân th¿t không h¿ tùy thüc vào nh¿ng gì ta có, dó là m¿t di¿u giác ng¿ và gi¿i thoát r¿t l¿n!